13 – Gedragsproblemen in de klas

De 3 bijeenkomsten zijn als volgt opgebouwd:

1) Voorkomen van gedragsproblemen

Gedragsproblemen kun je maar beter voorkomen. Het voorkomen kost namelijk minder energie dan het oplossen.

In deze bijeenkomst gaan we in op de volgende onderwerpen:

– Probleemgedrag van leerlingen: waar komt het vandaan?

– Omgaan met regels, belonen en straffen.

– Pro-sociale strategieën voor leraren om beginnend probleemgedrag tijdig te stoppen.

2) Sociale en emotionele competenties

In de aanpak van gedragsproblemen wordt nauwelijks rekening gehouden met de sociale of emotionele competenties van leerlingen terwijl deze van groot belang zijn. In de bijeenkomst komt het volgende aan bod:

– Hoe emotioneel competent zijn de leerlingen? Zijn ze in staat emoties bij zichzelf te herkennen en negatieve emoties op tijd te stoppen?

– Sociale en morele competenties: hoe vaardig zijn leerlingen in het contact met anderen? Weten ze eigenlijk wel wat de ander denkt of voelt (empathie)? En hoe maken ze keuzes? (Morele competentie).

– In hoeverre speelt de school/de mentor in op deze competenties?

3) Omgaan met ernstig probleemgedrag

Je kunt als school of leraar veel doen om probleemgedrag te voorkomen maar soms loopt het uit de hand. In de ze bijeenkomst kijken we naar:

– Escalerend gedrag in de klas. Hoe komt het dat ogenschijnlijk rustige situaties ineens zo kunnen escaleren? Hoe kun je het tijdig signaleren? En als het escaleert: wat kun je doen?

– Agressie heeft vele gezichten. We kijken naar twee soorten agressie: de reactieve en de pro-actieve. Reactieve agressie is vooral explosief, de pro-actieve agressie is minder zichtbaar, het speelt zich af buiten het gezichtsveld van de leraar. Proactieve agressie gaat vooral over intimidatie en manipulatie. Hoe ga je om met beide soorten agressie?

In de cursus besteden we veel aandacht aan casussen die de cursisten zelf inbrengen. De cursus is een aangename mix van luisteren, discussie en het uitvoeren van schriftelijke opdrachten.

De cursus wordt verzorgd door Kees van Overveld.

Over Kees van Overveld

Dr. Kees van Overveld (1963) is gedragsdeskundige. Op 1 oktober 2013 is hij zijn eigen onderneming gestart: KEES VAN OVERVELD – maatwerk in gedrag en sociaal-emotioneel leren.

Tussen 1984 en 1998 werkte hij als invaller, leraar en intern begeleider in het basisonderwijs en het speciaal onderwijs. In die tijd deed hij veel ervaring op in het werken met leerlingen die problematisch gedrag vertoonden.

In 1994 werkte hij op parttime basis als hogeschooldocent en onderwijsadviseur bij het Seminarium voor Orthopedagogiek (SvO). Vier jaar later zei hij zijn baan in het speciaal onderwijs vaarwel en legde hij zich volledig toe op de professionalisering van leraren en schoolteams.

Kees werkt thans nog twee dagen per week bij het SvO als hogeschooldocent. Sociaal-emotioneel leren, gedrag en gedragsproblemen zijn de domeinen waar hij zich mee bezig houdt.

In 2008 is Kees van Overveld gepromoveerd aan de Universiteit Utrecht – vakgroep Ontwikkelingspsychologie. Het onderwerp van zijn onderzoek: agressie bij jongens. Onderzocht is of het PAD-leerplan de agressie bij jongens zou verminderen.

Kees van Overveld heeft in de loop der jaren een brede expertise opgebouwd over onderwerpen als pedagogisch klimaat, sociaal-emotioneel leren, pesten, gedragsproblemen en -stoornissen, agressie, geweld. De laatste jaren legt hij zich vooral toe op de preventie van probleemgedrag in scholen en groepsplannen gedrag.

Aantal deelnemers: 12

Data: 28 november/12 december/9 januari 2020